به گزارش گروه ترجمۀ خبرگزاری حوزه، حجتالاسلام والمسلمین مقبول حسن، روحانی و مبلغ بنگال غربی هند، در گفتوگو خبرگزاری حوزه، اظهار داشت که حضرت فاطمه زهرا(سلاماللهعلیها)، روشنایی پاک خاندان پیامبر(ص)، نمونهای بینظیر از اخلاق، تواضع و انساندوستی بودند. شخصیت ایشان تجسم بالاترین مقامات عصمت و پاکدامنی و جلوهای بارز از مسئولیتپذیری نسبت به جامعه بود که تا امروز نیز راهنمای بشریت در مسیر فضیلت و انسانیت باقی مانده است.
در ادامه، شرح این گفتوگو را می خوانید:
ابتدا بفرمایید، چرا حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها را «جلوه زنده اخلاق و فضیلت» مینامند؟
حجتالاسلام مقبول حسن: در واقع شخصیت حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها) نمونهای کامل از ارزشهای انسانی و اخلاقی است. صداقت، تواضع، سخاوت، صبر، احترام به خود و دیگران و خدمت به مردم، همه در زندگی ایشان به شکل عملی دیده میشود. ایشان در جایگاهی اخلاقی قرار داشتند که هر رفتارشان آموزگارانه است و به انسان میآموزد چگونه شخصیتی والا و نمونه بسازد. به همین دلیل، عنوان «جلوه زنده اخلاق» برای ایشان کاملاً بایسته و طبیعی است.
از دیدگاه شما، کدام جنبه از اخلاق حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها) بیشترین انگیزه و الهام را برای زنان امروز ایجاد میکند؟
حجتالاسلام مقبول حسن: الهامبخشترین ویژگی ایشان، ترکیب بینظیر کرامت و تواضع است. حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها) دختر پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله وسلم) بودند، اما رفتار و منش ایشان از سادگی و فروتنی فوقالعادهای برخوردار بود. احترام و محبت ایشان نسبت به نیازمندان و محرومان جامعه، حتی امروز نیز مایه عبرت و تذکر ماست. در عین حال، در برابر ظلم و ناعدالتی، ایشان همواره استوار و شجاع بودند. ترکیب این دو خصیصه تواضع و استواری واقعاً بینظیر و آموزنده است.
شما به عنوان یک مبلغ و پژوهشگر، چگونه آموزههای اخلاقی حضرت زهرا(سلام الله علیها) را در جامعه مدرن قابل اجرا میدانید؟
حجتالاسلام مقبول حسن: آموزههای اخلاقی ایشان فراتر از زمان و مکان هستند و میتوان آنها را در سه حوزه اصلی در جامعه امروز پیاده کرد:
۱. زندگی خانوادگی:
حضرت فاطمه(سلام الله علیها) در زندگی خانوادگی خود احترام، بردباری و همکاری متقابل را به شکل عملی نشان دادند. در خانوادههای امروز که اغلب شاهد سوءتفاهمها و تنشهای روابطی هستیم، سیرۀ ایشان راه صلح و آرامش را به ما میآموزد.
۲. عدالت اجتماعی:
حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها) همواره در برابر ظلم و بیعدالتی ایستادند. در جامعه امروز که فساد، تبعیض و ناعدالتی فراگیر شده است، شجاعت و استواری ایشان میتواند الهامبخش مبارزه با بیعدالتی باشد.
۳. تکامل شخصیتی فردی:
ویژگیهایی مانند تواضع، صبر، صداقت و خدمت به دیگران از مهمترین آموزههای اخلاقی ایشان است. در برابر فرهنگ مصرفگرایی و خودخواهی مدرن، این فضایل میتوانند شخصیت انسان را در مسیر درست هدایت کنند و زنان و مردان را به زندگی اخلاقمدار و متعادل سوق دهند.
سیرۀ و اخلاق حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها) نه تنها زنان مسلمان، بلکه تمام انسانها را به زندگی متعادل، مسئولیتپذیر و انسانی دعوت میکند و آموزههای ایشان همچنان چراغ راه زندگی فردی و اجتماعی بشر باقی مانده است.
زندگی حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها) اغلب به عنوان نمونه کامل و عالی زنانگی مطرح میشود. از دیدگاه شما، دلیل این نگاه چیست؟
حجتالاسلام مقبول حسن: این امر صرفاً از دیدگاه دینی نیست، بلکه از منظر انسانی و تربیتی نیز کاملاً صادق است. حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها) در عین حال که دختر نمونه پیامبر(صلی الله علیه وآله وسلم) بودند، همسر مهربان، مادر آموزشی و الهامبخش، زنی آگاه به مسائل اجتماعی و رهبری اخلاقمدار و انسانی نیز بودند. زندگی ایشان الگوی جامع و زیبایی است برای زنانی که میخواهند در حوزههای مختلف از جمله تحصیل، فعالیت حرفهای، زندگی خانوادگی و خدمت اجتماعی نقش مؤثر ایفا کنند.
شما چگونه ارتباط میان اخلاق و ایمان یا عبادت حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها) را توضیح میدهید؟
حجتالاسلام مقبول حسن: مرکز و محور اخلاق حضرت زهرا(سلام الله علیها)، معنویت و ایمان به خداوند بود. انسانی که ایمان عمیق دارد، به طور طبیعی نسبت به حق، عدالت و انساندوستی پایبند و متعهد است. عبادت ایشان صرفاً مجموعهای از مناسک ظاهری نبود؛ بلکه تجلی پاکی درون و مسئولیتپذیری نسبت به دیگران بود. به همین دلیل، اخلاق و رفتار ایشان، خود نمونه عملی عبادت و بندگی حقیقی محسوب میشود.
وی افزود: به تعبیر دیگر، در زندگی حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها)، اخلاق و معنویت در هم تنیدهاند؛ هر رفتاری که از ایشان سر میزد، آموزگارانه و الهامبخش بود و نشان میداد چگونه میتوان ایمان و فضایل اخلاقی را در زندگی روزمره عملی کرد. این الگو برای زنان امروز نیز راهنمایی روشن و کاربردی در زندگی فردی، خانوادگی و اجتماعی است.
نسل جوان امروز با بحران اخلاقی مواجه است. حضرت فاطمه زهرا(س) چه الگویی میتوانند برای آنان باشند؟
حجتالاسلام مقبول حسن: حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها) برای جوانان امروز میتوانند به سه صورت الگویی الهامبخش باشند:
۱. شخصیت شفاف و پاک:
ایشان به ما میآموزند که شخصیت و اخلاق، هویت واقعی انسان را شکل میدهد و معیار شناخت انسان، رفتار و منش اوست.
۲. زندگی مبتنی بر هدف و ارزشها:
داشتن ارزشها و اهداف روشن در زندگی، از آموزههای مهم حضرت زهرا(س) است. این اصل به جوانان کمک میکند مسیر زندگی خود را با آگاهی و جهتگیری صحیح انتخاب کنند.
۳. شجاعت و ایستادگی در برابر حق:
ایستادگی و شجاعت برای دفاع از حق و حقیقت از ویژگیهای بارز ایشان است که امروز برای نسل جوان ضروری است، زیرا آنان با انواع فشارها، رقابتها و سردرگمیها مواجهاند. زندگی حضرت فاطمه(س) میتواند ثبات و جهتگیری روشن را به آنان هدیه دهد.
برخی میگویند اخلاقیات صرفاً حرفهای زیباست و در عمل تأثیری ندارد. نظر شما چیست؟
حجتالاسلام مقبول حسن: قطعاً اخلاقیات میتوانند زندگی انسان را تغییر دهند. اخلاق پایه تصمیمگیریها، رفتار و اندیشه انسان است. اگر در خانواده اخلاق حاکم باشد، صلح و آرامش برقرار میشود. اگر در جامعه اخلاق رعایت شود، بیعدالتی و فساد کاهش مییابد. اگر در زندگی فردی انسان اخلاقمدار باشد، از مسیر خطا و انحراف دور میماند. زندگی حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها) ثابت میکند که اخلاق صرفاً شعار یا نظریه نیست، بلکه قدرت تغییر واقعی زندگی را دارد.
در پایان، چه پیامی برای مخاطبان ما دارید؟
حجتالاسلام مقبول حسن: پیام من بسیار ساده است: اخلاق حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها) صرفاً یک معیار دینی نیست؛ بلکه مسیر کامل رشد و تعالی انسان است. ایشان به ما آموختهاند که: محبت، اساس انسانیت است، صداقت، پایه اخلاقی زندگی است، و صبر، کلید موفقیت و پایداری است.
اگر بتوانیم این آموزههای اخلاقی را در زندگی خود جاری کنیم، نتیجه آن در تمام سطوح زندگی، از خانواده گرفته تا جامعه و فرد، نور و هدایت خواهد بود.
از تحلیلهای دقیق و سخنان ارزشمند شما سپاسگزاریم. بدون شک، سیره اخلاقی حضرت فاطمه زهرا(س) راهنمایی زنده و عملی برای همه ما است و میتواند چراغ راه زندگی فردی، خانوادگی و اجتماعی باشد.
سخن پایانی
سیرۀ اخلاقی حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها) تنها یک الگوی دینی نیست، بلکه راهنمایی عملی و جاودانه برای زندگی انسانهاست. ایشان با تجسم ارزشهایی مانند صداقت، تواضع، صبر، محبت و مسئولیتپذیری، نشان دادهاند چگونه میتوان در خانواده، جامعه و زندگی فردی مسیر درست و متعادل را طی کرد. پیام نهایی ایشان به همه، به ویژه زنان و جوانان، این است که با الهام از زندگی و اخلاق حضرت زهرا(س)، میتوان روشنایی، ثبات و فضیلت را به تمام جنبههای زندگی وارد کرد و مسیر رشد و تعالی فردی و اجتماعی را هموار ساخت.
نظر شما